Skip to main content

Wat is een assessment?

Het ‘assessment’ wordt steeds vaker ingezet in de wereld van Human Resource Management. Letterlijk vertaald betekent assessment ‘waardebepaling’ of ‘beoordeling’. Op zichzelf is het woord ‘assessment’ daarmee een algemene term die voor meerdere doeleinden kan worden gebruikt.

Op deze site gebruiken we de term assessment waarbij het gaat om ‘de waardebepaling of beoordeling van een (aanstaande) medewerker’. Assessment (of assessment center) is een afkorting voor ‘de assessment center methode‘ (het woord center verwijst overigens niet naar een locatie, maar enkel naar de beoordelingsmethode). Een assessmentprogramma bestaat uit een combinatie van psychologische tests in de vorm van persoonlijkheidsvragenlijsten, intelligentietests, praktijksimulaties (beter bekend als rollenspellen en praktijkopdrachten) en interviews.

De assessment center methode

De assessment center methode is een beproefde beoordelingsmethode voor medewerkers waarbij strenge eisen worden gesteld aan de manier van beoordeling van een (aanstaande) medewerker. Het fundament van een assessment is dat het is gebaseerd op gedragsobservaties in tegenstelling tot gedragsintenties (zoals bij een ouderwets sollicitatie-interview vaak het geval is). Om deze reden zijn praktijksimulaties (rollenspellen, presentaties), waarin het te observeren gedrag van de deelnemer naar voren dient te komen, een wezenlijk onderdeel van ieder assessment. Officieel moet een onderzoek aan de volgende eisen voldoen voordat het de naam assessment mag dragen:

Eisen aan de voorbereiding van een assessment:

  • Een functieanalyse van de benodigde competenties dient vooraf te worden uitgevoerd
  • Classificatie van gedrag (kwaliteiten, vaardigheden, kennis, competenties, persoonlijkheid)
  • Meerdere assessmenttechnieken moeten worden ingezet en via een competentiematrix worden toegewezen aan de te meten competenties

Eisen aan een assessment programma:

  • Meerdere praktijksimulaties
  • Meerdere assessoren/beoordelaars
  • Ervaren rolspeler(s) voor de praktijksimulaties
  • Een gestructureerde beoordeling van de assessmentonderdelen
  • Intelligentietests
  • Persoonlijkheidsvragenlijsten
  • Een gestructureerd interview

Bovendien worden er nog vele eisen gesteld aan de opleiding en ervaring van de assessoren/beoordelaars, de validiteit van de gebruikte testen, de validiteit van de praktijksimulaties en de scoringsmethoden.

Zoals je kunt zien zijn er nogal wat voorwaarden aan verbonden voordat een onderzoek de titel ‘assessment’ met recht mag dragen. In de praktijk blijken veel onderzoeken niet aan alle bovenstaande eisen te voldoen, maar wel de titel assessment te dragen (dit kan, assessment is geen beschermde term).

Dit komt met name voort uit overwegingen om kosten te besparen en vanwege individuele uitgangspunten van de uitvoerende assessmentbureaus (“wij waarborgen onze eigen kwaliteit”). Vaak is er bijvoorbeeld maar één beoordelaar en is de assessmentpsycholoog de acteur.

Daarnaast wordt met regelmaat lichtzinnig gedaan over de scoringsmethoden van de praktijksimulaties. Het gevolg is dat deelnemers van assessments te vaak zijn overgelaten aan het oordeel van slechts één psycholoog die zowel acteert als beoordeelt. Dit is onprofessioneel en wij hopen dat sites als online assessment training en andere media die hier over schrijven de druk bij assessmentbureaus verhogen om kwalitatief werk te leveren, zodat de deelnemers recht wordt gedaan met een objectieve en kwalitatieve beoordeling van hun prestaties.

Lees verder: “Waarop word je beoordeeld?”

Wil je oefenen voor je assessment?

Slim! Oefening baart kunst.

Voor elk type assessment hebben we zelfs gratis oefentests